Η Υ/Φ Τριχωνίς, πρώην M/S Motol (1925-1978) ήταν δεξαμενόπλοιο. Ήρθε στις ελληνικές θάλασσες το 1953 και υπηρέτησε σαν υδροφόρα του Πολεμικού Ναυτικού (από το 1955 έως το 1976) ενώ κατόπιν χρησιμοποιήθηκε ως πλωτός στόχος μέχρι την βύθισή του.
Η ιστορία του πλοίου
Το μότορσιπ τάνκερ μετά βοηθητικής ιστιοφορίας Motol, ναυπηγήθηκε στα Ιταλικά ναυπηγεία Odero της Γένοβα τον Μάιο του 1925 για λογαριασμό της Societe Tunisienne pour les Transports de Carburants της Τύνιδας.
(πηγή: Lloyd’s ship registry)
Η εταιρία αυτή ιδρύθηκε στις 16 Μαϊου του 1925 με αποστολή την μεταφορά ορυκτελαίων στην Γαλλική αποικία της Τυνισίας.
Κατά την διάρκεια του Β’ ΠΠ και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 1942, την εποχή των πολεμικών επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή νότιας Ιταλίας – βόρειας Αφρικής, το Motol κατέπλευσε με άλλα τρία πλοία από την Μασσαλία, ως μέρος στόλου υποστήριξης, στο λιμάνι της Sousse ατην Τυνησία.
To Motol μαζί με το Eugene Resal στο λιμάνι της Sousse
Το Optimiste σε πρώτο πλάνο και αριστερά το Motol
(φωτογραφίες από το βιβλίο του Pierre Griffe “Le Long Calvaire de l’Optimiste”)
Ενώ ήταν προγραμματισμένο να αποπλεύσει στις αρχές Νοεμβρίου, η τοπική διοίκηση εξέδωσε την εντολή ώστε το Motol με ακόμη δύο πλοία να φράξουν την είσοδο του λιμανιού για ναυτική προστασία, κάτι που ακυρώθηκε την επόμενη εν αναμονή απόβασης του αμερικανικού στρατού αν και τελικά δεν συνέβη.
Αντ’ αυτών για τους επόμενους πέντε μήνες κυριάρχησαν οι γερμανικές δυνάμεις και με την αποχώρησή τους, στις 11 Απριλίου 1943, τα πλοία που είχαν απομείνει, μεταξύ των οποίων και το Motol, βυθίστηκαν.
Αεροφωτογραφία κατά την διάρκεια του βομβαρδισμού του λιμανιού της Sousse από Αμερικάνικο αεροπλάνο (φωτογραφία: Library of Congress)
Στις 15 Απριλίου του 1943 όταν η 8η Αγγλική στρατιά εισέρχεται στην πόλη, αντικρίζει εικόνες γενικευμένης καταστροφής. Ακολουθεί σχετικό απόσπασμα video (το Μotol είναι ορατό στο 1:05-1:07 και 1:36-1:41):
Το Motol βυθισμένο στα αριστερά (φωτογραφία: Italie 1935-45)
To Motol στο βάθος με χαρακτηριστικά τα δύο κατάρτια (φωτογραφία: Imperial War Museum)
Σχεδιάγραμμα του λιμανιού με τις χαρακτηριστικές θέσεις των πλοίων (φωτογραφία από το βιβλίο του Pierre Griffe “Le Long Calvaire de l’Optimiste”)
Με την απελευθέρωση της Sousse το Μotol ανελκύεται, εκσυγχρονίζεται και επανέρχεται στην υπηρεσία της εταιρίας που ανήκει πραγματοποιώντας δρομολόγια μεταφοράς καυσίμων κατά μήκος των ακτών της Τυνησίας. Είκοσι εννέα πλοία που συμμετείχαν στην ίδια αποστολή μαζί του παρέμειναν στον βυθό μετά το τέλος του πολέμου.
Το 1953 το σκάφος αγοράζεται από την ναυτιλιακή εταιρεία Vernicos.
Στο κέντρο πίσω από το σωσίβιο είναι πιθανότατα ο Αλέξανδρος Βερνίκος (φωτογραφία: αρχείο Βερνίκου)
Στην συνέχεια, το 1955 το Motol αγοράζεται από το Ελληνικό Δημόσιο και παραδίδεται στο Πολεμικό Ναυτικό. Τότε ξεκινάει την υπηρεσία του με την ονομασία “Τριχωνίς”, τροφοδοτόντας με νερό τα νησιά ως η μοναδική τότε εν ενεργεία υδροφόρα του ΠΝ.
Ο κυβερνήτης Π. Μαθιός, το 1970 ως σημαιοφόρος, στην γέφυρα του πλοίου (φωτογραφία: αρχείο Παντελή Μαθιού)
Το Τριχωνίς παροπλίστηκε στις 16 Δεκεμβρίου του 1976 και στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως στόχος σε βολές της Πολεμικής Αεροπορίας για να βυθιστεί τελικά το 1978.
Η ιστορία του ναυαγίου βασίστηκε σε στοιχεία από τα βιβλία “Le Long Calvaire de l’Optimiste : Vapeur de Sauvetage, Récit historique du port de Sousse dans la tourmente 1942-1943” (του Pierre Griffe), “Τα πλοία του Ναυτικού 1826-2017” (του Ηλία Νταλούμη), σε δεδομένα από το Miramar Ship Index και ολοκληρώθηκε με τις χρήσιμες πληροφορίες και υποδείξεις του Άρη Μπιλάλη.
Το ναυάγιο σήμερα
Μετά από αναζήτηση της θέσης του, το ναυάγιο του πλοίου εντοπίστηκε με βυθόμετρο σε βάθος 40 m περίπου.
